Waar raken watersporters in de problemen op zee? Strandweer.nu

Noordzee 09.08.2024 - De Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) lanceert een hotspotkaart met vijf watergebieden waar watersporters vaak de hulp inroepen van de vrijwilligers van de KNRM.

Het betreft zee en binnenwateren waar zowel zeil- als motorboten te maken krijgen met ondieptes of verrast worden door getij of slecht weer.

De hotspotkaart is onderdeel van KNRM’s jaarlijkse watersportcampagne. Met flyers in jachthavens, informatie op social media, website en bijdragen in (online) media informeert de KNRM watersporters wat te doen bij problemen of noodsituaties op het water en hoe ze te voorkomen.

De hotspots zijn het Waddengebied, IJsselmeer, de Zeeuwse Wateren, Biesbosch en Randmeren. Waarbij de eerste vier gebieden vooral 'bekend' staan vanwege vastlopen op ondieptes. Vorig jaar kwamen de vrijwillige redders van de KNRM zo'n driehonderd keer in actie vanwege gestrande boten. Na motorproblemen is dit de belangrijkste reden waarvoor de KNRM moet uitvaren. Door navigatiefouten lopen boten vast op ondieptes, met als gevolg schade en paniek aan boord. Als dan het weer ook nog omslaat, leidt dat tot extra gevaarlijke situaties en schade door wind, golven en stroming.

Waddenzee 
Op de Waddenzee ziet de KNRM drie bekende vastloopplekken: onder Texel bij zandplaat De Bollen. Tussen Vlieland, Terschelling en Harlingen, met name rondom de Boontjes, Vlielanderbalg en buiten de vaargeul tussen Harlingen en Terschelling. En ook onder Ameland en Schiermonnikoog lopen er geregeld boten vast net buiten de vaargeul en rondom Brakzand.

Uiteraard moeten watersporters op de Wadden kennis hebben van het getij. Maar ze moeten ook de invloed van de wind op eb en vloed weten. Boudewijn Stal, schipper van KNRM Schiermonnikoog: "De wind beïnvloedt uiteindelijk hoe hoog of laag het water komt. Bij een zuidoostenwind stroomt het water vanaf het Wad de Noordzee in en zijn de waterdieptes dus ineens een stuk lager. Met vastlopen als gevolg."

Biesbosch en Veerse Meer
Waar veel watersporters geen getij verwachten, is de Biesbosch. Ze leggen aan op een van de vele eilandjes en ontdekken aan het einde van de dag dat hun boot muurvast ligt. Voordat er een reddingboot op pad gaat, adviseert de KNRM watersporters om eerst zelf te proberen los te komen. Zet alle opvarenden aan één kant en duw dan de boot los. Maar doe dit niet op het Veerse Meer, ook een bekende vastloopplek. Door oesters op de bodem is er een groot risico op verwondingen. Vraag dan een boot in de buurt om een sleepje.

Let op de natuur
Boudewijn en zijn bemanning varen geregeld langs de droogvallers bij Schiermonnikoog om mensen uitleg te geven en vooral gerust te stellen. Er zijn ook watersporters die zich bewust laten droogvallen op de Wadden. "Dat is fantastisch mooi, die rust en het prachtige uitzicht. Maar kijk wel goed of het daar is toegestaan en verstoor de natuur niet door naar vogels of zeehonden te lopen."

Betonning
Om vastlopen te voorkomen zijn goede waterkaarten een must. De KNRM ziet nog te vaak watersporters zonder actuele kaarten of met een wegenkaart in de hand. Zeker op de Wadden en de Zeeuwse wateren kan een vaarroute afsnijden grote gevolgen hebben. Schipper Boudewijn: "Betonningen worden vaak verlegd. Als je even niet oplet zit je in een ondiepe geul en duurt je tochtje van Lauwersoog naar Schiermonnikoog ineens zes uur langer."

Weersomslag
Iedere zomer komen er watersporters in de problemen door een onverwachte weersomslag. De Zeeuwse wateren bijvoorbeeld worden omringd door eilanden waarboven makkelijk buien ontstaan en op het relatief ondiepe IJsselmeer zorgt harde wind al snel voor flinke golven. Drie belangrijke tips om te voorkomen dat je wordt overvallen door het weer:

- Check bronnen: Bij een goede voorbereiding hoort het checken van weerkaarten, de windvoorspelling (via bijv. windy.com) en de verwachtingen van het KNMI. Weerapps zoals Buienradar kunnen behulpzaam zijn, maar vaar er niet blind op, want ze 'zien' snel ontwikkelende nieuwe buien niet.

- Kijk naar de lucht: wanneer de zon volop schijnt en het land goed opwarmt, ontstaan soms grote wolken in de vorm van een bloemkool. Zo’n wolk gaat regen en onweer loslaten en kan tot tientallen kilometers verderop zorgen voor een sterke wind uit een onverwachte richting, zonder dat er een druppel regen valt.

- Sla waarschuwingen niet in de wind: Het KNMI geeft weerswaarschuwingen aan de hand van kleuren en locatie specifiek, bijvoorbeeld per provincie of groot watergebied.

KNRM Helpt App
In de campagne attendeert de KNRM watersporters op de KNRM Helpt app. Met de app kunnen gebruikers vaarplannen maken, waterkaarten en informatie uit de omgeving raadplegen (zoals jachthavens, marifoonkanalen, watersportwinkels en bunkerstations) en de weersvoorspelling in de gaten houden. Met een speciale knop schakel je snel hulp in bij pech of nood.

Bij gebruik van de app zien de Kustwacht en KNRM onmiddellijk waar de boot zich bevindt. Dat maakt het veel makkelijker om gevonden te worden en snel hulp te kunnen krijgen. De KNRM hoopt dat watersporters deze zomer zorgen dat ze vaarklaar zijn en goed voorbereid het water opgaan.

Informatie over pech of nood op het water? Check www.knrm.nl/wij-helpen